Psychosociale risico’s op de werkvloer aanpakken: zo doe je dat
Wat zijn psychosociale risico’s?
Psychosociale risico’s op het werk verwijzen naar factoren in de werkomgeving die een negatieve impact kunnen hebben op de mentale en sociale gezondheid van werknemers. Deze risico's ontstaan vaak door een combinatie van organisatorische, sociale en persoonlijke factoren.
De 5 A’s
De 5 A's vormen een nuttig raamwerk om risico’s te identificeren en actie te ondernemen:
Arbeidsinhoud
Dit verwijst naar de aard van het werk zelf. Factoren zoals werkdruk, complexiteit, variatie in taken en autonomie vallen hieronder. Een slechte match tussen de werknemer en de taken kan leiden tot stress en ongemakken.
Arbeidsomstandigheden
Dit omvat de fysieke en omgevingsfactoren van de werkplek, zoals geluid, verlichting, temperatuur, veiligheid en ergonomie. Onveilige of onaangename werkomstandigheden kunnen een negatieve impact hebben op de mentale gezondheid.
Arbeidsvoorwaarden
Dit gaat over contractuele en financiële aspecten, zoals loon, werktijden, werkzekerheid en verlofregelingen. Oneerlijke of onduidelijke arbeidsvoorwaarden kunnen stress en ontevredenheid veroorzaken.
Arbeidsverhoudingen
Dit verwijst naar de sociale interacties op het werk, zoals relaties met collega's, leidinggevenden en klanten. Een slechte sfeer, conflicten of gebrek aan steun kunnen psychosociale risico’s vergroten.
Arbeidsorganisatie
Dit omvat de structuur, procedures en manier waarop het werk wordt georganiseerd. Factoren zoals onduidelijke rollen, slechte communicatie of inefficiënte processen kunnen stress en frustratie opwekken.
Hoe voorkom je psychosociale risico’s als bedrijf?
Er bestaan veel manieren om te bouwen aan preventie rond psychosociale risico’s. Werken aan een positieve werkcultuur via leiderschapstrainingen, duidelijke rolverdelingen, flexibele werktijden (wanneer dat mogelijk is), het recht op deconnectie, welzijnsprogramma’s, etc. zijn allemaal concrete voorbeelden hiervan. Employee Assistance Programma’s hebben hierin ook al duidelijk hun grote meerwaarde bewezen.
Belangrijk om te weten is dat elk bedrijf hoe dan ook verplicht is om een preventiebeleid rond psychosociale risico’s te ontwikkelen. Dit moet dus een belangrijk focuspunt zijn binnen jouw organisatie, zeker als dat nu nog niet het geval is.
“Om de 5 jaar een psychosociale risicoanalyse doorvoeren in jouw organisatie is wettelijk verplicht.”
Om je preventiebeleid rond psychosociale risico’s vorm te geven, is het cruciaal om de noden van jouw medewerkers in kaart te brengen. Bijvoorbeeld door middel van een risicoanalyse. Het is trouwens wettelijk verplicht om iedere 5 jaar een psychosociale risicoanalyse door te voeren in jouw organisatie.
De medewerkersbevraging van Waldon – ook My WellRi (kort voor “My Wellbeing Risks”) genoemd – beantwoordt niet alleen aan deze wettelijke verplichting, maar houdt ook rekening met andere psychosociale factoren. Op basis daarvan krijg je als werkgever tonnen waardevolle gegevens over werktevredenheid, verloopintentie, betrokkenheid bij de organisatie, motivatie, ... De bevindingen van deze enquête geven jou dus de nodige basis om evidence-based je preventiebeleid vorm te geven. Op deze manier neem je daarnaast het giswerk weg uit de vergelijking en detecteer je vroegtijdige risicogevallen en/of knelpunten. Al die waardevolle informatie kan je uiteraard ook gebruiken in het kader van jullie algemene HR-beleid.
Meer weten over medewerkersbevragingen?
Perceptie van het welzijnsklimaat heeft een grote invloed op psychologisch welzijn
Een andere reden om in te zetten op acties die de psychosociale risico’s beperken is het volgende: het is wetenschappelijk bewezen whitepaper dat werknemers die de organisatie ervaren als toegewijd aan hun gezondheid en welzijn, doorgaans beter scoren op vlak van psychologisch welzijn.
Vooral het gevoel dat de organisatie actief betrokken is bij het ondersteunen van hun gezondheid en welzijn, dat er middelen en kansen worden geboden om deze te onderhouden, en dat het management problemen serieus neemt en oplost, speelt hierbij een belangrijke rol. Daarnaast blijkt dat wanneer werknemers deze toewijding waarnemen, ze ook meer gemotiveerd zijn en zich zekerder voelen om deel te nemen aan welzijnsinitiatieven. over een positieve impact gesproken!
“Het is wetenschappelijk bewezen dat werknemers die hun organisatie percipiëren als toegewijd aan hun gezondheid en welzijn, doorgaans een een hoger psychologisch welzijn ervaren.”
Conclusie?
Door proactief in te zetten op een gezonde werkcultuur en gerichte preventievemaatregelen, kan jouw bedrijf niet alleen psychosociale risico’s verminderen maar ook de betrokkenheid en productiviteit van werknemers verhogen. Een mooie win-win!